Als grafonderhoud niet meer op te brengen is

Grafonderhoud & grafbeplanting

Onlangs was ik op een mooie verstilde begraafplaats in de grote stad. Het was een oude katholieke begraafplaats – sfeervol met engelen, veel kruizen, oude traditionele grafmonumenten en grafzerken. Af en toe afgewisseld met bijzondere grafmonumenten met eigentijdse vormgeving en materialen als glas, RVS en cortenstaal.

De nogal verwaarloosde staat van een aantal grafmonumenten gaven een gevoel van verval en melancholie. Gefilterde zonlicht op oude grafstenen die nog bedekt waren met het bladval van de vorige herfst. Voor bezoekers meer dan sfeervol, maar ik bedacht me wel hoe dat moet zijn als je dierbare hier ligt.

De verwaarloosde staat van een aantal graven en van delen op de begraafplaats verbaasde me gezien de kosten van een graf op deze begraafplaats.

Onderhoud aan graven

Zoals gezegd waren er graven verwaarloosd, grafstenen die schots en scheef stonden, grafmonumenten onzichtbaar door planten. Wat ooit zo leuk begon met klein plantje was inmiddels een forse struik geworden van meters hoog. De grafsteen op het graf was niet meer zichtbaar. Ook waren er graven met zoveel klimop dat je eerder associaties kreeg met overwoekerde tempels dan met een begraafplaats.

Onderhoud aan graven en grafstenen is bijna altijd voor de rechthebbende, maar volgens mij heeft een begraafplaats hierin ook een verantwoordelijkheid. Sowieso als respect naar de overledene. En meer pragmatisch – wil een begraafplaats voort blijven bestaan dan moeten mensen er ook begraven willen worden. En wie wil er op een verwaarloosde begraafplaats begraven worden?

Hier maakte niet alleen een aantal de graven maar ook de begraafplaats zelf soms een verwaarloosde indruk.

Rechthebbenden van graven gezocht

Vrijwel alle begraafplaatsen in Nederland hebben een aantal slecht of niet onderhouden grafstenen en graven. Door ouderdom en achterstallig onderhoud kan een grafmonument verzakken of helemaal met onkruid overwoekerd raken.

Verplicht graf verzorgen

Als rechthebbende van het graf heeft u de verplichting op u genomen om het graf en grafmonument in goede staat te houden. Helaas komt het regelmatig voor dat rechthebbende dit al meerdere jaren niet meer hebben gedaan. Meestal is dat geen kwade opzet: de rechthebbende verhuist of overlijdt zelf.

Ruimen van graven

Begraafplaatsen en gemeenten hebben daarmee een probleem. Hoewel wettelijk gezien graven zonder rechthebbende aan de gemeente toevallen wil men toch liever vermijden dat graven onnodig geruimd worden. Daarom zoekt men naarstig naar rechthebbenden om de problemen op te lossen. Maar vaak weet men niet meer wie de rechthebbende was of waar hij of zijn verblijft.

Meestal plaatst men dan een tekstbordje bij het monument en laat men bij de ingang een bericht achter op het publicatiebord. Meestal geeft men rechthebbende 12 maanden te tijd. Wordt er niet op tijd gereageerd dan ruimt de gemeente het graf zonder pardon.

Wel of geen plantjes op het graf?

Regelmatig krijg ik als grafkunstenaar wat ik van plantjes op een graf vind. Afhankelijk van de situatie geef ik advies. Als mensen gedreven zijn om het graf goed te onderhouden is het heel goed te doen. Zelfs na decennia is het onderhoud aan een graf nog steeds picobello.

Maar helaas zie ik ook dat het graf verwaarloosd wordt. Op een moment gaat het gewone leven weer verder en krijgen nabestaanden nieuwe relaties, kinderen, ander werk, moeten ze verhuizen of komen zelf te overlijden. Het bezoek en het onderhoud wordt lastig of zelfs onmogelijk. Wanneer het graf onderhouden lastig wordt kan men het onderhoud uit besteden. Helaas zit daar wel een prijskaartje aan.

Basisonderhoud door begraafplaats

De eenvoudigste oplossing is dat de begraafplaats zelf basis onderhoud aan graven verzorgt. De begraafplaats grijpt in zodra een grafsteen of monument overwoekerd of verwaarloosd dreigt te worden. En laat maak de begraafplaats verantwoordelijk voor goed onderhoud aan paden en ruimte tussen de verschillende graven. Het onkruidvrij houden lijkt me niet bepaald teveel gevraagd van de begraafplaats of gemeente. Tenslotte betalen nabestaanden een fors bedrag voor een graf.

Memorabel Afscheidsmonumenten

Memorabel Afscheidsmonumenten nodigt nabestaanden uit om actief mee te denken bij het ontwerpen van een persoonlijk grafmonument. Monumenten maken we met moderne materialen als RVS, geroest staal en glas. Alles wat we maken is persoonlijk en uniek en wordt door Nederlandse vakmensen gemaakt. Nabestaanden nodigen we graag uit om tussendoor te komen kijken. Graag adviseren we u over een persoonlijk gedenkteken. Neem vrijblijvend contact op voor een kennismaking.

Memorabel Afscheidsmonumenten – Jeroen Stok
www.memorabel.nl
Moezelstraat 72
8226LB Lelystad
06-49 351 338

Jeroen Stok

Dit artikel werd geschreven door Jeroen Stok.  Jeroen is beeldhouwer en ontwerpt behalve grafkunst ook RVS sculpturen en kunst in opdracht. Gestileerde moderne kunstwerken die een opvallend lichte en positieve uitstraling hebben. Het ontwerpen van grafmonumenten in samenspraak met nabestaanden is een belangrijk onderdeel van zijn werk, dat meestal meer betekenis heeft voor mensen dan een “gewoon” kunstwerk.